Tarih, bazen adaletin yavaş ama kararlı adımlarla ilerlediğini gösteren önemli dönüm noktalarıyla doludur. Juneteenth, ya da resmi adıyla Ulusal Bağımsızlık Günü, Amerika Birleşik Devletleri tarihinde köleliğin son buluşunun sembolü olan özel bir gündür. Her yıl 19 Haziran‘da kutlanan bu gün, 1865 yılında, Konfederasyon’un teslim olmasından ve Köleliğin Kaldırılması Bildirisi’nin ilan edilmesinden iki buçuk yıl sonra, son köleleştirilmiş Afrikalı Amerikalıların özgürlüklerine kavuştuğu günü anar. Bu sadece bir anma değil, aynı zamanda eşitlik, adalet ve dayanıklılığın kutlamasıdır.
Özgürlüğün Bildirgesi ve Geciken Haber
Amerika Birleşik Devletleri’nde kölelik, yıllarca süren iç savaşın temel nedenlerinden biriydi. 1 Ocak 1863’te Başkan Abraham Lincoln, Konfederasyon eyaletlerindeki köleleştirilmiş insanları yasal olarak özgürleştiren Köleliğin Kaldırılması Bildirisi’ni yayımladı. Ancak bu bildiri, fiili olarak Konfederasyon kontrolündeki bölgelerde hemen uygulanamadı. Savaş devam ederken, Konfederasyon eyaletleri Lincoln’ün otoritesini tanımadı ve bildirinin etkisi ancak Birlik ordularının ilerlemesiyle hissedilebildi.
İşte tam da bu noktada Teksas’ın özel bir yeri vardır. Teksas, Amerikan İç Savaşı sırasında Konfederasyon’a katılmış olsa da, coğrafi olarak uzaklığı ve Birlik ordularının buraya geç ulaşması nedeniyle köleliğin devam ettiği son büyük eyaletlerden biriydi. Pek çok köle sahibi, çatışmalardan kaçarak köleleştirilmiş insanları Teksas’a getirmiş ve orada köleliğe devam etmişti. Lincoln’ün bildirisi Teksas’taki köleleştirilmiş insanlara ulaşmadığı veya uygulanamadığı için, yüz binlerce Afrikalı Amerikalı hala köle olarak yaşamaya devam ediyordu.
Galvestan’a Gelen Umut: General Granger’ın Emri
Tarihi an, 19 Haziran 1865’te gerçekleşti. Birlik Ordusu’ndan Tümgeneral Gordon Granger, 2.000 kişilik bir birlikle birlikte Teksas’taki Galveston adasına geldi. Amacı, kalan Konfederasyon güçlerinin teslim olmasını sağlamak ve bölgedeki köleleştirilmiş insanların özgürlüğünü ilan etmekti. Granger, halka hitaben Genel Emir No. 3‘ü okudu. Bu emir, açıkça şu ifadeleri içeriyordu:
“Teksas halkına bildirilir ki, Amerika Birleşik Devletleri İcra Dairesi’nden alınan bir bildiriye göre, tüm köleler özgürdür. Bu durum, kişisel haklar ve mülkiyet hakları bakımından eski ustalar ile köleler arasında tam bir eşitlik anlamına gelir ve aralarında var olan işçi ve işveren ilişkisinin korunması gerekmektedir.”
Bu bildiri, Teksas’taki son köleleştirilmiş insanlara özgürlük haberini resmen ulaştırdı. Birçok kişi için bu, iki buçuk yıldır beklenen bir haberdi ve özgürlüklerine kavuşacaklarına dair nihai bir onamdı. Köleleştirilmiş insanlar, bu haberi büyük sevinç, şaşkınlık ve rahatlama ile karşıladılar. Haber yayıldıkça, Teksas genelinde ve ardından diğer eyaletlerde kutlamalar başladı.
Juneteenth Kutlamalarının Doğuşu ve Gelişimi
Galveston’daki ilk kutlamalardan itibaren Juneteenth, Afrikalı Amerikalı topluluklar arasında önemli bir gün haline geldi. “Haziran” ve “On dokuzuncu” kelimelerinin birleşimiyle oluşan bu isim, özgürlüğün bu geciken ama nihai gelişini sembolize ediyordu. İlk kutlamalar genellikle dualar, aile toplantıları, şenlikler, geleneksel yemekler (özellikle kırmızı içecekler ve barbekü), müzik, dans ve halka açık okumalarla yapılıyordu. Özgürlüklerini kazanan insanlar, yeni yaşamlarını ve kimliklerini kutlamak için bir araya geldiler.
Yıllar geçtikçe, Juneteenth kutlamaları değişen siyasi ve sosyal koşullara göre farklı şekiller aldı. Jim Crow yasaları döneminde, ayrımcılığın ve ırkçılığın zirvede olduğu zamanlarda bile, Juneteenth, Afrikalı Amerikalıların kültürel kimliklerini koruma ve mücadele ruhunu canlı tutma aracı olarak devam etti. Sivil Haklar Hareketi sırasında, günün önemi daha geniş kitlelere yayıldı ve eşitlik mücadelesinin bir parçası oldu.
Federal Tanınmaya Giden Yol
Uzun yıllar boyunca, Juneteenth genellikle Afrikalı Amerikalı topluluklar ve aktivistler tarafından kutlanan bölgesel bir tatil olarak kaldı. Ancak 20. yüzyılın sonları ve 21. yüzyılın başlarında, Juneteenth’in ulusal bir bayram olarak tanınması için artan bir talep oluştu. Kölelik ve ırksal adaletsizlikle ilgili ulusal diyaloglar yoğunlaştıkça, bu günün önemi daha fazla vurgulandı.
Bu çabalar, 2021 yılında tarihi bir başarıya ulaştı. Başkan Joe Biden, Juneteenth Ulusal Bağımsızlık Günü Yasası’nı imzalayarak, 19 Haziran’ı federal bir bayram olarak ilan etti. Bu karar, Juneteenth’in sadece Afrikalı Amerikalılar için değil, tüm Amerikalılar için özgürlük, eşitlik ve Amerikan tarihinin tamamını anlama ve yüzleşme yolunda önemli bir adım olduğunu resmen tanıdı. Bu federal tanınma, Amerika Birleşik Devletleri’nin kölelik mirasıyla yüzleşme ve ulusal kimliğini yeniden tanımlama yolunda attığı önemli bir adımdı.
Evrensel Dersler
Bugün Juneteenth, sadece bir kutlama günü değil, aynı zamanda düşünme, eğitim ve ileriye dönük bir adalet çağrısıdır. Bu gün, geçmişin acılarını hatırlamakla birlikte, Afrikalı Amerikalıların dayanıklılığını, direncini ve başarılarını da onurlandırır. Okullarda, müzelerde ve topluluk etkinliklerinde, Juneteenth’in tarihi ve önemi hakkında eğitimler verilir. Bu, hem geçmişi anlamak hem de bugünün ırksal eşitsizlikleriyle yüzleşmek için bir fırsattır. Juneteenth, bize özgürlüğün ve adaletin kazanılmasının ne kadar uzun ve zorlu bir süreç olabileceğini hatırlatır. Aynı zamanda, haklar mücadelesinin sürekli bir çaba gerektirdiğini ve demokrasinin temelini oluşturan eşitlik ilkesinin her zaman korunması gerektiğini vurgular. Bu gün, ulusal bir bayram olarak, Amerika Birleşik Devletleri’nin tüm vatandaşları için ortak bir mirasın ve geleceğe yönelik bir umudun sembolüdür.
Düne dair her şeye erişmek için dununozeti.com platformumuzu sosyal medya’da takip edin!